cryptiony_logo_bt_h

Istota i znaczenie CBDC

CBDC (ang. Central Bank Digital Currency), czyli rodzaj cyfrowej formy pieniądza fiducjarnego, który stanowi elektroniczny zapis oficjalnej waluty kraju emitującego. W celu ułatwienia transakcji i transferów cyfrowych, bank zamiast emitować pieniądze, tworzy powszechnie używane pieniądze cyfrowe. Swoją charakterystyką może przypominać kryptowaluty, z tym, że ich wartość jest ustalana przez bank i jest równoważna z walutą FIAT danego kraju (podobnie jak stablecoiny, które potencjalnie mogły być koncepcją stworzenia podstaw rozwoju CBDC). Najistotniejszą różnicą jest jednak zdecentralizowany charakter kryptowalut, który CBDC nie posiada. W zauważalnym kontraście do tradycyjnej kryptowaluty, CBDC jest w pełni wspierana i oparta wiarą i zaufaniem przez rząd emitujący.

Warto dodać, że wiele krajów obecnie rozwija CBDC, a niektóre z nich nawet je już wdrożyły w związku z rozwojem coraz bardziej powszechnego rodzaju bezgotówkowego. Po okresie pandemii proces ten uległ przyspieszeniu i spowodował spadek użytku gotówki w obrocie powodując jednocześnie zmianę wzorców płatności w kierunku płatności bardziej zautomatyzowanych, w tym promocja płatności zbliżeniowych i handlu elektronicznego. W podejściu scentralizowanym bank ustala zasady i wymogi dotyczące rozliczania transakcji CBDC, które następnie rejestrowane są przez użytkowników i/lub pośredników finansowych.

Rodzaje CBDC

Istnieją dwie kategorie CBDC – hurtowa i detaliczna. Do transakcji między instytucjami finansowymi stosuje się hurtowe CBDC. Z kolei detaliczne, mają na celu uprościć przekazywanie pieniędzy między użytkownikami.

Instytucje bankowe mogą przeprowadzać i rozliczać transakcje z wykorzystaniem hurtowych CBDC poprzez płatności międzybankowe, co pomaga usprawnić i unowocześnić płatności transgraniczne. Natomiast detaliczne CBDC przeznaczone są głównie dla tradycyjnych użytkowników i które w uproszczeniu można traktować jako rodzaj cyfrowego pieniądza, który został wyemitowany i jest w pełni wspierany przez władze monetarne danego kraju. Detaliczne CBDC są zatem emitowane i regulowane przez właściwe władze danego kraju.

Zalety i wady takiego rozwiązania

Do pierwszych z zalet należy zaliczyć przede wszystkim to, że CBDC potencjalnie mogłyby zmniejszyć ryzyko niebezpieczeństwa związanego z niestabilnością cyfrowych walut. Biorąc pod uwagę fakt, że wartość kryptowalut ulega ciągłym wahaniom i są one dość zmienne, CBDC wydaje się pewnego rodzaju rozwiązaniem. Stabilność kryptowalut może zostać dotknięta z uwagi na cechy charakterystyczne tego rynku, co może narazić wiele użytkowników na znaczne obciążenia finansowe. CBDC oferują bezpieczniejszy sposób wymiany cyfrowych pieniędzy z uwagi na zagwarantowanie przez rząd i uregulowanie prawne przez bank kraju emitującego.

Co więcej, idąc z duchem czasu, kraje dążą do wdrożenia blockchain – działanie CBDC ma właśnie być oparte na tej technologii. Kraje rezygnując z coraz to bardziej nieużytecznych i starych systemów finansowych, starają się odnaleźć bardziej nowoczesną i zautomatyzowaną alternatywę jaką jest CBDC. Zatem do drugiej z zalet można z pewnością zaliczyć – automatyzację i szybkość rozliczeń, które pozwolą na działanie nie tylko w określonych godzinach ustalonych przez banki, ale umożliwią ciągłość transakcji w systemie 24-godzinnym.

Powodem wprowadzenia CBDC w struktury funkcjonowania finansów jest również rosnąca rola cyfrowych pieniędzy czy postępujący rozwój w funkcjach płatniczych. Zaletą jest fakt realizowania postępu w codzienne funkcjonowanie ich użytkowników przez rządy.

Z drugiej jednak strony, nie można nie wspomnieć o istotnych wadach planowanej rewolucji. Mianowicie, w związku z zarządzaniem CBDC przez rząd, prywatność ludzi mogłaby być zagrożona, a ze względu na potencjalną zamianę części depozytów bankowych, stabilność finansowa banków mogłaby być zagrożona, co skutkowałoby destabilizacją systemów bankowych.

Przyszłość CBDC

Zgodnie z Atlantic Council Central Bank Digital Currency Tracker[1], 114 krajów, reprezentujących ponad 95% światowego PKB, rozważa wdrożenie CBDC. Z czego 11 krajów w pełni uruchomiło cyfrową walutę, a pilotaż Chin, który dociera do 260 milionów ludzi, ma się rozszerzyć na większość kraju w 2023 r. 18 krajów G20 jest obecnie na zaawansowanych etapie rozwoju CBDC. Spośród nich, 7 krajów jest już w fazie pilotażowej. Prawie każdy kraj G20 poczynił w ciągu ostatnich 6 miesięcy znaczne postępy i zainwestował nowe środki w te projekty.

Co więcej, niedawno opublikowane zostało badanie Juniper Research dotyczące CBDC na temat analizy i oceny tego, w jaki sposób nowe rodzaje systemu płatniczego są rozwijane i komercjalizowane na rynkach finansowych oraz badanie to zostało poświęcone odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zmienią one modele biznesowe w płatnościach[2]. Zgodnie z tą analizą, transakcje CBDC mogą znacznie wzrosnąć ze 100 milionów dolarów w 2023 r. do 213 miliardów dolarów do 2030 r. I choć rynek ten jest wciąż na wczesnym etapie rozwoju, specjaliści twierdzą, że rządy skupiają się na nim, aby poprawić rozliczenia cyfrowe i umożliwić płatności w takiej formie.

Nie da się ukryć, że przyszłość CBDC należy rozpatrywać z entuzjazmem. Rozpoczęcie nowych faz pilotażowych i opracowywanie rzeczywistych rozwiązań na rynku międzynarodowym jest tego znakomitym dowodem. Jak można zauważyć, dalszy rozwój nowych form transferu pieniędzy będzie wiązał się z coraz nowszymi rozwiązaniami implementującymi automatyzację procesów w systemach bankowych.

 

[1]https://www.atlanticcouncil.org/cbdctracker/

[2]https://www.juniperresearch.com/researchstore/fintech-payments/cbdcs-stablecoins-research-report